De titel van dit gesprek is “Perfect zijn voor je goed kan doen?”. Herkenbaar?
Veronica / Absoluut. We werken voor organisaties die positieve impact willen maken en vaak willen die dat hun binnenwereld er al helemaal uitziet zoals ze de buitenwereld graag willen zien. En wij delen die ambitie. Maar de lat wordt soms zó hoog gelegd dat het verlammend werkt. Zowel bij klanten als bij onszelf. Alsof je zelf eerst perfect moet zijn voor je iets positief mag veranderen in de wereld, maar dat lukt nooit. Zowel intern als extern verschuift dat doel natuurlijk heel de tijd. Een betere wereld is geen statisch eindpunt.
Waar raakt dat S&L zelf?
Veronica / We hebben intern vaak en lang gesproken over hoe gelijkwaardig, divers en democratisch we willen werken. Een afspiegeling zijn van hoe je wilt dat de wereld wordt. En dat wílden we ook echt. Alleen: in de praktijk bleek dat we onze idealen niet op elk vlak konden waarmaken. We waren soms strenger voor onszelf dan nodig, en soms niet streng genoeg. We creëerden verwachtingen, ook bij nieuwe collega’s, die we nog niet konden inlossen. En die kloof bracht spanning en soms ook pijn.
Hoe ga je dan om met die kloof tussen ideaal en werkelijkheid?
Veronica / Door ze te benoemen. Niet mooier, maar ook niet zwaarder dan ze is. We proberen tegelijk te kijken wat we vandaag al goed doen, maar ook waar we te kort schieten en wat we er wél en niet aan kunnen doen. Die eerlijkheid is lastig en bevrijdend. Niet alleen voor ons, maar ook voor wie met ons werkt. Ze maakt ruimte om te leren, in plaats van te blijven vasthouden aan een verhaal dat niet klopt. Die realiteitszin komt met rouw, en met opluchting.
Jullie zeggen dat er onderweg ook mensen vertrokken zijn.
Veronica / Ja. Mensen die we met veel belofte en overtuiging hadden aangeworven. Goede mensen. En dat doet pijn, want hun vertrek zegt ook iets over de grenzen van ons model. We hebben er natuurlijk wel veel uit geleerd. Nu zijn we realistischer in wat we kunnen bieden. Want als we zeggen dat we een oprechte organisatie willen zijn, hoort daar ook eerlijkheid bij over wat (nog) niét mogelijk is. En die eerlijkheid is belangrijker dan grootse idealen.
Kan je een concreet voorbeeld geven waar het ideaal op de realiteit botst?
Veronica / Bij ons werken als je maar beschikbaar bent tussen 9 en 16 uur, bijvoorbeeld door zorgtaken, is niet altijd haalbaar. En dat pikt, in de eerste plaats voor wie het niet gecombineerd krijgt, maar ook voor ons. We willen liefst dat iedereen hier werkbaar werk heeft, maar onze realiteit is dat sommige projecten flexibiliteit vragen, ook ’s avonds. Dat kunnen we niet zomaar wegtoveren. We proberen wel te experimenteren met oplossingen, zoals meer interne afspraken binnen werkuren, maar er zijn grenzen aan.
“Dat is nu eenmaal een moeilijk evenwicht: tevreden zijn met wat er al is, zonder zelfgenoegzaam te worden. Jezelf toestaan om onderweg te zijn.”
Die spanning zie je ook bij de organisaties waarmee jullie werken?
Veronica / Zeker. Je kan als non-profit organisatie wel het verlangen hebben om je mensen financieel écht te waarderen voor het geleverde werk, en competitief met de profit sector te verlonen, maar botsen op beperkte middelen. Die beperkte middelen bepalen hoe hoog je de lat kan leggen. Dat is geen gebrek aan idealen, dat is de realiteit. Het gevaar is dan dat organisaties hierop vastlopen, omdat ze hun waarden niet volledig kunnen waarmaken, en zo de mogelijkheid mislopen om positieve impact te maken in de buitenwereld.
Hoe bewaak je dat evenwicht tussen ambitie en realiteitszin?
Veronica / Voor mij gaat dat over leiderschap. Je hoeft niet perfect te zijn om goed te doen. Je moet eerlijk zijn. Over je grenzen, je middelen, je fouten. En tegelijk blijf je ambitieus. Dat is nu eenmaal een moeilijk evenwicht: tevreden zijn met wat er al is, zonder zelfgenoegzaam te worden. Jezelf toestaan om onderweg te zijn.
Dat klinkt eenvoudig, maar het vraagt ook moed.
Veronica / Ja. Eerlijkheid is soms ongemakkelijk. Zeker in een context waar mensen veel betrokkenheid en een fijn afgestemd moreel kompas hebben. Maar het alternatief is harder: jezelf verliezen in luchtkastelen, en een omgeving die daar mee de gevolgen van draagt. We hebben geleerd om te spreken vanuit waar we vandaag echt staan. Of beter: we zijn het aan het leren. Dat vraagt inderdaad moed, maar het geeft ook rust en richting.
Wat hoop je dat lezers hieruit meenemen?
Veronica / Dat je niet moet wachten tot alles klopt om het goede te doen. Dat imperfectie geen tegenpool van integriteit is. En dat leiderschap, zeker in turbulente tijden, vooral betekent: de complexiteit durven dragen, zonder de hoop te verliezen.
Over dit thema praten we vaak met organisaties in verandering. Wil je weten hoe wij omgaan met waarden, werkbaarheid en groei? We delen graag wat we onderweg leren.
Neem contact op met Veronica Demarest of Aurélie De Cock voor een gesprek.
